Mắt lồi do cường giáp là một tình trạng mắt bị đẩy ra ngoài do tăng áp lực trong hốc mắt. Tình trạng này thường gặp ở những người bị cường giáp, một tình trạng khiến tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Mắt lồi cương giáp do nguyên nhân gì? Được chẩn đoán và điều trị thế nào? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mắt lồi do cường giáp là gì?
Mắt lồi do cường giáp, còn được gọi là bệnh mắt tuyến giáp, là một biến chứng của bệnh cường giáp. Bệnh cường giáp là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Hormone tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm điều chỉnh nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ cơ thể.
Trong bệnh mắt tuyến giáp, các cơ và mô xung quanh mắt bị viêm và sưng. Điều này có thể khiến mắt bị lồi ra khỏi hốc mắt.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây mắt lồi do cường giáp là do sự thâm nhiễm của các tế bào lympho vào các mô ở hốc mắt và sau nhãn cầu. Các tế bào lympho này được kích hoạt bởi các kháng thể tự miễn, được sản xuất bởi hệ miễn dịch của cơ thể. Các kháng thể này nhắm vào các thụ thể TSH (Thyroid Stimulating Hormone) trên bề mặt tế bào tuyến giáp. Tuy nhiên, chúng cũng có thể nhắm vào các thụ thể TSH trên bề mặt các tế bào ở hốc mắt và sau nhãn cầu. Điều này dẫn đến sự giải phóng các cytokine tiền viêm, gây ra tình trạng viêm và phù nề ở các mô này.
Các mô bị viêm và phù nề sẽ đẩy nhãn cầu ra phía trước, gây ra tình trạng lồi mắt. Ngoài ra, sự thâm nhiễm của các tế bào lympho cũng có thể gây ra các triệu chứng khác của bệnh mắt do cường giáp, bao gồm:
- Tích tụ dịch trong các túi lệ, khiến mắt bị đỏ và chảy nước mắt.
- Tăng tiết dịch ở mắt, khiến mắt bị ngứa và khó chịu.
- Co thắt cơ nâng mi, khiến mí mắt bị sụp xuống.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra cường giáp là bệnh Graves, một bệnh tự miễn. Bệnh Graves gây ra bởi các kháng thể tự miễn, nhắm vào các thụ thể TSH trên bề mặt tế bào tuyến giáp. Điều này dẫn đến việc sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp, gây ra các triệu chứng của cường giáp, bao gồm cả mắt lồi.
Ngoài bệnh Graves, một số nguyên nhân khác gây ra cường giáp bao gồm:
- Viêm tuyến giáp Hashimoto
- U tuyến giáp độc
- Tăng tiêu thụ i-ốt
- Sử dụng quá nhiều thuốc hormone tuyến giáp
Cơ chế gây mắt lồi do cường giáp
Cơ chế gây mắt lồi do cường giáp được cho là do sự kết hợp của các yếu tố sau:
- Viêm cơ vận nhãn: Các kháng thể tự miễn tấn công các tế bào cơ vận nhãn, gây viêm và sưng. Điều này khiến các cơ vận nhãn bị yếu và không thể di chuyển nhãn cầu bình thường. Kết quả là mắt lồi ra khỏi hốc mắt.
- Tăng sản mô mỡ và mô liên kết: Viêm cũng có thể kích thích sự tăng sản của mô mỡ và mô liên kết xung quanh mắt. Điều này khiến các mô này phồng lên, đẩy nhãn cầu ra khỏi hốc mắt.
- Tăng áp lực trong hốc mắt: Viêm có thể dẫn đến tăng áp lực trong hốc mắt. Điều này có thể khiến nhãn cầu bị đẩy ra khỏi hốc mắt.
Triệu chứng mắt lồi do cường giáp
Các triệu chứng mắt lồi do cường giáp bao gồm:
- Lồi mắt: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh mắt do cường giáp. Mắt bị lồi ra khỏi hốc mắt, khiến người bệnh trông như đang nhìn chằm chằm vào mọi thứ.
- Co cơ mi trên: Các cơ nâng mi trên bị co thắt, khiến mí mắt trên không thể nhắm kín hoàn toàn.
- Khô mắt: Mắt bị khô và khó chịu do nhãn cầu bị lồi ra ngoài.
- Chói mắt: Mắt nhạy cảm với ánh sáng do nhãn cầu bị lồi ra ngoài.
- Nhìn đôi: Mắt có thể bị nhìn đôi do cơ nâng mi trên co thắt.
- Đau mắt: Mắt có thể bị đau do nhãn cầu bị lồi ra ngoài.
- Thị lực bị suy giảm: Trong trường hợp nặng, lồi mắt có thể gây ra tổn thương thần kinh thị giác, dẫn đến suy giảm thị lực.
Triệu chứng mắt lồi do cường giáp thường xuất hiện dần dần trong vài tuần hoặc vài tháng. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của mắt lồi do cường giáp, hãy đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Điều trị mắt lồi do cường giáp
Điều trị mắt lồi do cường giáp phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Trong những trường hợp nhẹ, điều trị nội khoa có thể giúp giảm lồi mắt. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng, phẫu thuật có thể là cần thiết.
Các phương pháp điều trị mắt lồi do cường giáp:
Điều trị nội khoa:
Điều trị nội khoa là phương pháp điều trị đầu tiên được khuyến cáo cho mắt lồi do cường giáp. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
Điều trị bằng thuốc toàn thân cho bệnh Graves
Bệnh Graves là một bệnh tự miễn gây ra tình trạng cường giáp, dẫn đến các triệu chứng như tim đập nhanh, run rẩy, đổ mồ hôi, giảm cân, lo lắng, và lồi mắt.
Thuốc điều hòa chức năng tuyến giáp
Thuốc kháng giáp và thyroxine được sử dụng để điều chỉnh chức năng tuyến giáp và giữ cho trục vùng dưới đồi -tuyến yên-tuyến giáp ở trạng thái cân bằng động.
- Thuốc kháng giáp: Methimazole và propylthiouracil là hai loại thuốc kháng giáp phổ biến nhất. Chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn việc sản xuất hormone tuyến giáp.
- Thyroxine: Thyroxine là một loại hormone tuyến giáp được tổng hợp. Nó được sử dụng để bổ sung hormone tuyến giáp mà cơ thể không thể tự sản xuất.
Thuốc ức chế miễn dịch
Thuốc ức chế miễn dịch được sử dụng để ngăn chặn hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp.
- Corticosteroid: Corticosteroid là loại thuốc ức chế miễn dịch phổ biến nhất. Chúng có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng lồi mắt.
- Các loại thuốc ức chế miễn dịch khác: Các loại thuốc ức chế miễn dịch khác như cyclophosphamide, azathioprine, và rituximab cũng có thể được sử dụng để điều trị bệnh Graves.
Ứng dụng hormone Somatostatin
Somatostatin là một loại hormone có tác dụng ức chế sản xuất hormone tuyến giáp.
- Sandostatin 100 μg: Sandostatin 100 μg là một loại somatostatin tác dụng ngắn. Nó có thể được tiêm bắp hoặc dưới da.
- Các chất tương tự somatostatin tác dụng kéo dài: Các chất tương tự somatostatin tác dụng kéo dài như Somatuline PR (Lanreotide) và Sandostatin LAR (Octreotide) có thể được tiêm hai tuần một lần hoặc một tháng một lần.
Phẫu thuật: Phẫu thuật được chỉ định trong những trường hợp lồi mắt nặng hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa. Các phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng bao gồm:
- Phẫu thuật giảm áp hốc mắt: Phẫu thuật này giúp giải phóng áp lực trong hốc mắt, từ đó giúp giảm lồi mắt.
- Phẫu thuật tái định vị mí mắt: Phẫu thuật này giúp chỉnh sửa vị trí của mí mắt, từ đó giúp cải thiện thẩm mỹ.
Câu hỏi thường gặp
Câu hỏi 1: Mắt lồi do cường giáp có thể được ngăn ngừa không?
Trả lời: Hiện nay, không có cách ngăn ngừa chính xác để tránh mắt lồi do cường giáp. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị cường giáp sớm có thể giúp giảm nguy cơ mắt lồi và các triệu chứng liên quan.
Câu hỏi 2: Mắt lồi do cường giáp có thể tự giảm đi không?
Trả lời: Trong một số trường hợp nhẹ, mắt lồi có thể tự giảm đi một chút khi tình trạng cường giáp được kiểm soát. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng, việc điều trị chuyên môn là cần thiết để giảm triệu chứng mắt lồi.
Câu hỏi 3: Mắt lồi do cường giáp có thể ảnh hưởng đến thị lực không?
Trả lời: Có, mắt lồi do cường giáp có thể ảnh hưởng đến thị lực. Triệu chứng như mờ mắt, mờ đi và thậm chí mất thị lực có thể xảy ra khi mắt lồi do cường giáp không được kiểm soát hoặc điều trị.
Câu hỏi 4: Tôi có thể sử dụng mắt lồi do cường giáp để chăm sóc cho mắt của tôi?
Trả lời: Mắt lồi do cường giáp không phải là một phương pháp hữu ích để chăm sóc cho mắt. Đối với bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến mắt, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa mắt để tìm hiểu về phương pháp chăm sóc và điều trị thích hợp.
Câu hỏi 5: Mắt lồi do cường giáp có thể tái phát sau khi được điều trị không?
Trả lời: Trong một số trường hợp, mắt lồi do cường giáp có thể tái phát sau khi điều trị. Điều này có thể xảy ra nếu cường giáp không được kiểm soát hoặc nếu điều trị không thành công. Quan trọng là theo dõi sát sao và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ để giảm nguy cơ tái phát.
Kết luận
Mắt lồi do cường giáp là một vấn đề sức khỏe mắt phổ biến và có thể gây rất nhiều phiền toái cho người bệnh. Triệu chứng mắt lồi thường xuất hiện khi cường giáp đã ảnh hưởng đến cơ thể một cách nghiêm trọng. Việc điều trị mắt lồi do cường giáp phụ thuộc vào mức độ triệu chứng và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị thích hợp.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về triệu chứng mắt lồi do cường giáp và các phương pháp điều trị hiệu quả. Hãy luôn chăm sóc và bảo vệ sức khỏe mắt của bạn để có cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc!