Lồi mắt do chấn thương là một tình trạng mắt bị lồi ra khỏi hốc mắt do tác động của lực mạnh. Tình trạng này có thể gây đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đến thị lực.
Bài đăng này sẽ cung cấp cho bạn tất cả thông tin cần thiết về mắt lồi do chấn thương, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, bài đăng này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng của mình và tìm được cách điều trị phù hợp.
Tổng quan Lồi mắt do chấn thương
Mắt lồi do chấn thương là tình trạng nhãn cầu bị đẩy ra khỏi hốc mắt, gây ra sự thay đổi vị trí và hình dạng của mắt. Chấn thương có thể gây ra tổn thương cho các cấu trúc hỗ trợ nhãn cầu, bao gồm các cơ vận nhãn, xương hốc mắt, và mô mềm quanh mắt.
Nguyên nhân gây mắt lồi do chấn thương
Các nguyên nhân gây mắt lồi do chấn thương có thể được chia thành 2 nhóm chính là chấn thương trực tiếp và chấn thương gián tiếp.
Chấn thương trực tiếp
Là những chấn thương tác động trực tiếp vào hốc mắt, làm tổn thương các thành phần trong hốc mắt, bao gồm:
- Tổn thương cơ vận nhãn: Cơ vận nhãn là những cơ bám vào nhãn cầu và giúp nhãn cầu di chuyển theo các hướng khác nhau. Khi cơ vận nhãn bị tổn thương, nhãn cầu sẽ không thể di chuyển bình thường, dẫn đến lồi mắt.
- Tổn thương xương hốc mắt: Xương hốc mắt là cấu trúc bao bọc và bảo vệ các thành phần trong hốc mắt, bao gồm nhãn cầu, cơ vận nhãn, dây thần kinh thị giác, mạch máu,… Khi xương hốc mắt bị tổn thương, có thể dẫn đến các biến chứng như lồi mắt, lệch nhãn cầu, giảm thị lực,…
- Tổn thương mô mềm hốc mắt: Mô mềm hốc mắt bao gồm các mô mỡ, cơ, mạch máu,… Khi mô mềm hốc mắt bị tổn thương, có thể dẫn đến lồi mắt, phù nề, chảy máu,…
Chấn thương gián tiếp
Là những chấn thương tác động vào vùng đầu và mặt, nhưng không trực tiếp tác động vào hốc mắt. Tuy nhiên, những chấn thương này có thể gây ra các biến chứng ở hốc mắt, bao gồm lồi mắt.
Một số nguyên nhân chấn thương gián tiếp thường gặp gây mắt lồi bao gồm:
- Chấn thương vùng đầu và mặt: Chấn thương vùng đầu và mặt có thể gây ra lồi mắt do tác động làm di chuyển nhãn cầu ra khỏi vị trí bình thường.
- Chấn thương vùng cổ: Chấn thương vùng cổ có thể gây ra lồi mắt do tác động làm tăng áp lực trong khoang hốc mắt.
- Chấn thương vùng ngực: Chấn thương vùng ngực có thể gây ra lồi mắt do tác động làm tăng áp lực trong khoang ngực, dẫn đến tăng áp lực trong khoang hốc mắt.
Cơ chế bệnh sinh
- Tổn thương cơ vận nhãn: Các cơ vận nhãn giúp điều khiển chuyển động của nhãn cầu. Chấn thương có thể gây ra tổn thương cho các cơ này, khiến cho nhãn cầu không thể di chuyển bình thường và bị đẩy ra khỏi hốc mắt.
- Gãy xương hốc mắt: Gãy xương hốc mắt có thể làm suy yếu các cấu trúc hỗ trợ nhãn cầu, khiến cho nhãn cầu bị đẩy ra khỏi hốc mắt.
- Tụ máu hốc mắt: Tụ máu hốc mắt có thể gây áp lực lên nhãn cầu, khiến cho nhãn cầu bị đẩy ra khỏi hốc mắt.
- Thông động mạch cảnh xoang hang: Thông động mạch cảnh xoang hang là một tình trạng hiếm gặp, trong đó có một lỗ thông giữa động mạch cảnh trong và xoang hang. Lỗ thông này có thể gây ra chảy máu từ động mạch cảnh vào xoang hang, dẫn đến áp lực lên nhãn cầu và gây lồi mắt.
Triệu chứng
Các triệu chứng của mắt lồi do chấn thương bao gồm:
- Mắt lồi ra khỏi hốc mắt
- Hạn chế vận nhãn (mắt khó liếc sang các hướng)
- Sưng, đau, đỏ mắt
- Xuất hiện song thị (nhìn 1 thành 2)
- Đau đầu
- Giảm thị lực
- Mờ mắt
- Mắt lác (lé)
Chẩn đoán
Chẩn đoán mắt lồi do chấn thương dựa trên:
- Tiền sử chấn thương
- Khám lâm sàng
- Cận lâm sàng: chụp X-quang, chụp CT, chụp MRI
Điều trị Lồi Mắt do chấn thương
Tại sao cần điều trị sớm?
Tình trạng này cần được điều trị sớm để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Loét giác mạc: giác mạc là lớp mô trong suốt bảo vệ mắt trước các tác nhân bên ngoài. Khi mắt bị lồi ra, giác mạc sẽ dễ bị khô, kích ứng và nhiễm trùng, dẫn đến loét giác mạc. Loét giác mạc có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.
- Chèn ép thị thần kinh: thị thần kinh là dây thần kinh truyền tín hiệu từ mắt đến não. Khi mắt bị lồi ra, thị thần kinh có thể bị chèn ép, dẫn đến suy giảm thị lực hoặc mù lòa.
- Tăng nhãn áp: tăng nhãn áp là tình trạng áp lực trong mắt tăng cao, có thể dẫn đến tổn thương thị thần kinh và mù lòa.
- Hạn chế vận nhãn: lồi mắt do chấn thương có thể khiến các cơ vận nhãn bị tổn thương, dẫn đến hạn chế vận nhãn.
- Lác, song thị: lác và song thị là các rối loạn thị giác khiến mắt không nhìn thẳng.
Các phương pháp điều trị
Có hai phương pháp điều trị lồi mắt do chấn thương chính là phẫu thuật và không phẫu thuật.
Phương pháp không phẫu thuật
Phương pháp không phẫu thuật thường được áp dụng cho các trường hợp lồi mắt nhẹ và vừa. Các phương pháp không phẫu thuật bao gồm:
- Đeo băng ép: Băng ép có thể giúp giảm sưng và phù nề xung quanh nhãn cầu, từ đó cải thiện tình trạng lồi mắt.
- Thuốc chống viêm: Thuốc chống viêm có thể giúp giảm đau và sưng.
- Thuốc corticoid: Thuốc corticoid có tác dụng giảm viêm, giảm sưng nề, giúp nhãn cầu trở về vị trí bình thường.
- Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được sử dụng để phòng ngừa nhiễm trùng.
- Thuốc giãn cơ: Thuốc giãn cơ được sử dụng để giảm co thắt các cơ vận nhãn, giúp nhãn cầu trở về vị trí bình thường.
- Liệu pháp vật lý: Liệu pháp vật lý có thể giúp tăng cường sức mạnh và chức năng của các cơ vận nhãn.
Ưu điểm:
- Ít xâm lấn và ít biến chứng hơn phương pháp phẫu thuật.
- Thời gian hồi phục nhanh.
Nhược điểm:
- Hiệu quả không cao như phương pháp phẫu thuật.
- Có thể không phù hợp với các trường hợp lồi mắt nặng.
Phương pháp phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho lồi mắt do chấn thương. Mục tiêu của phẫu thuật là đưa nhãn cầu về vị trí bình thường và cải thiện chức năng thị giác và thẩm mỹ.
Có nhiều kỹ thuật phẫu thuật lồi mắt do chấn thương khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây lồi mắt và mức độ nghiêm trọng của lồi mắt. Một số kỹ thuật phẫu thuật phổ biến bao gồm:
- Phẫu thuật cắt cơ: Kỹ thuật này được sử dụng để cắt một phần hoặc toàn bộ cơ vận nhãn bị tổn thương.
- Phẫu thuật chỉnh hình xương: Kỹ thuật này được sử dụng để chỉnh sửa gãy xương hốc mắt hoặc các cấu trúc khác trong hốc mắt.
- Phẫu thuật kết hợp: Kỹ thuật này kết hợp cắt cơ và chỉnh hình xương để đạt được kết quả tốt nhất.
Ưu điểm:
- Có hiệu quả cao trong việc điều trị lồi mắt do chấn thương.
- Có thể cải thiện chức năng thị giác và thẩm mỹ.
Nhược điểm:
- Có thể gây ra các biến chứng, chẳng hạn như nhiễm trùng, chảy máu, tổn thương thần kinh hoặc tái phát lồi mắt.
- Thời gian hồi phục lâu.
Cách lựa chọn phương pháp điều trị
Phương pháp điều trị lồi mắt do chấn thương sẽ được lựa chọn dựa trên nguyên nhân gây lồi mắt và mức độ lồi mắt. Trong trường hợp lồi mắt do tụ máu hốc mắt, điều trị nội khoa thường được ưu tiên. Trong trường hợp lồi mắt do thông động mạch cảnh xoang hang hoặc gãy xương hốc mắt, phẫu thuật thường được chỉ định.
Trên đây là những thông tin cơ bản về mắt lồi do chấn thương. Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị của tình trạng này.
Nếu bạn nhận thấy mình có các triệu chứng của mắt lồi do chấn thương, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ phòng khám để được tư vấn và điều trị kịp thời. Điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng về thị lực.
Chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến bạn đọc đã dành thời gian để đọc bài viết này. Đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc đặt câu hỏi nếu bạn cần thêm thông tin hoặc muốn được tư vấn từ bác sĩ. Chúng tôi luôn sẵn sàng để hỗ trợ bạn.