Bệnh mắt tuyến giáp, đôi khi còn được gọi là bệnh nhãn giáp, thường phát triển ở những người mắc bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là cường giáp Basedow (tuyến giáp hoạt động quá mức). Trong trường hợp này, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công và gây hại cho các cơ và các mô khác xung quanh mắt.
Các triệu chứng của bệnh mắt tuyến giáp có thể bao gồm đỏ mắt, khô mắt, ngứa ngáy hoặc cảm giác cộm như có cát trong mắt. Khi bệnh tiến triển, tình trạng viêm có thể gây khó khăn khi di chuyển hoặc nhắm mắt. Trong khoảng 4% đến 8% trường hợp, bệnh mắt tuyến giáp có thể nghiêm trọng đến mức gây ra các biến chứng, bao gồm mất thị lực.
Bài viết này giải thích các triệu chứng của bệnh mắt tuyến giáp và những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. Qua đó, giúp bạn hiểu cách chẩn đoán và điều trị bệnh.
Bệnh lý mắt tuyến giáp là gì?
Đây là một bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch khiến mắt bị sưng và viêm. Nó cũng gây ra sự tích tụ mỡ và mô cơ ở phía sau mắt.
Còn được gọi là bệnh mắt Graves hoặc bệnh nhãn khoa Graves, đây là một tình trạng trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo ra kháng thể kích hoạt thụ thể tuyến giáp.
Điều này gây ra quá nhiều hormone tuyến giáp trong cơ thể. Ngoài ra, phản ứng của hệ thống miễn dịch với tuyến giáp ảnh hưởng đến mắt, gây ra bệnh lý mắt tuyến giáp.
Điều này có thể khiến mí mắt và mắt bị sưng, đỏ và lồi ra.
Nó cũng gây sưng và cứng các cơ mắt, khiến mắt khó di chuyển, dẫn đến nhìn đôi.
Nguyên nhân gây bệnh lý mắt tuyến giáp
Bệnh lý mắt tuyến giáp, còn được gọi là TED, thường liên quan đến cường giáp, chiếm khoảng 90% các trường hợp.
Mặc dù tình trạng này là kết quả của rối loạn chức năng tuyến giáp, nhưng TED đôi khi xảy ra ở những người không bị rối loạn chức năng tuyến giáp. Ngoài ra, nó cũng có thể xảy ra ở những người mắc bệnh Hashimoto.
Hầu hết những người mắc bệnh tuyến giáp thường không phát triển bệnh này, và ngay cả khi họ mắc bệnh, các triệu chứng cũng nhẹ. Tuy nhiên, nếu bạn hút thuốc thường xuyên, bạn có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
Triệu chứng của bệnh mắt tuyến giáp
Các triệu chứng sớm của bệnh mắt tuyến giáp có thể bao gồm:
- Ngứa mắt, khô mắt và khó đeo kính áp tròng
- Chảy nước mắt quá mức
- Mắt đỏ hoặc đỏ ngầu
- Sưng các mô ổ mắt (xung quanh mắt). Điều này dẫn đến lồi mắt, khiến người bệnh có vẻ như mắt trợn to hoặc lồi ra ngoài.
- Đau khi liếc mắt lên, xuống hoặc sang hai bên
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Nhìn đôi (song thị)
Bệnh mắt tuyến giáp có thể gây viêm và sưng, ảnh hưởng đến mắt cũng như các cơ và các mô khác xung quanh mắt. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Tăng nhạy cảm với ánh sáng
- Giảm thị lực
- Khó khăn khi di chuyển hoặc nhắm mắt
Bệnh mắt tuyến giáp được biết là có nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau và có thể thuyên giảm theo thời kỳ. Bệnh thường kéo dài từ sáu tháng đến hai năm. Khi bệnh không hoạt động trong khoảng thời gian sáu tháng, khả năng tái phát sẽ thấp hơn.
Ai có nguy cơ mắc bệnh mắt tuyến giáp?
Những người mắc bệnh Basedow có nguy cơ mắc bệnh mắt tuyến giáp cao hơn. Theo một số ước tính, có tới 50% số người mắc bệnh Basedow cũng có các triệu chứng liên quan đến bệnh mắt tuyến giáp.
Tuy nhiên, bệnh lý này đôi khi cũng xuất hiện ở những người không có bằng chứng nào khác về rối loạn chức năng tuyến giáp. Điều đó có thể xảy ra nhiều hơn ở:
- Nữ giới
- Người trung niên
- Người hút thuốc lá
Đôi khi, bệnh mắt tuyến giáp xảy ra ở những người mắc bệnh Hashimoto. Tuy nhiên, hầu hết những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tuyến giáp sẽ không phát triển bệnh mắt tuyến giáp và nếu có thì chỉ ở mức độ nhẹ. Hút thuốc lá có liên quan đến việc các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
Bệnh mắt tuyến giáp được chẩn đoán như thế nào?
Bệnh mắt tuyến giáp có thể được chẩn đoán cùng lúc với bệnh lý tuyến giáp. Bác sĩ có thể phát hiện sưng và phì đại các cơ mắt. Chụp CT hoặc MRI mắt có thể được sử dụng để kiểm tra tình trạng sưng của các mô sau mắt nhằm xác định chẩn đoán.
Nếu bạn chưa bao giờ gặp vấn đề về tuyến giáp, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm xét nghiệm máu đơn giản để kiểm tra nồng độ hormone tuyến giáp. Nếu bạn bị cường giáp và bắt đầu gặp các triệu chứng liên quan đến mắt, bạn nên đi khám toàn diện bởi bác sĩ nhãn khoa.
Bệnh tự miễn ở mắt ở những người có vấn đề về tuyến giáp có một số tên gọi, bao gồm:
- Bệnh mắt tuyến giáp, đôi khi được viết tắt là TED
- Bệnh nhỡn giáp Basedow (GO)
- Bệnh lý hốc mắt liên quan đến tuyến giáp (TAO)
- Bệnh lý hốc mắt Basedow
Các giai đoạn của bệnh lý mắt tuyến giáp
Bệnh lý mắt tuyến giáp có hai giai đoạn chính. Chúng là:
- Giai đoạn hoạt động hoặc giai đoạn cấp tính: Giai đoạn này được đánh dấu bằng tình trạng viêm ở mắt, có thể kéo dài từ sáu tháng đến hai năm. Các triệu chứng có thể đột ngột trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.
- Giai đoạn không hoạt động: Đúng như tên gọi, đây là giai đoạn khi các triệu chứng khác và tình trạng viêm thuyên giảm. Điều này không có nghĩa là bệnh sẽ không tái phát. Bệnh lý mắt tuyến giáp là một tình trạng dai dẳng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Điều trị bệnh lý mắt tuyến giáp
Điều trị bệnh lý mắt tuyến giáp được chia thành hai giai đoạn.
Giai đoạn đầu hoặc giai đoạn hoạt động là giai đoạn bệnh cần được theo dõi cẩn thận. Các phương pháp điều trị sẽ chủ yếu tập trung vào việc điều trị nhìn đôi, duy trì thị lực và tính toàn vẹn của giác mạc.
Nếu mắt quá khô, có thể sử dụng nước mắt nhân tạo vào ban ngày và gel và thuốc mỡ vào ban đêm.
Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc ức chế miễn dịch để làm chậm việc sản xuất hệ thống miễn dịch bất thường.
Ở giai đoạn thứ hai, phẫu thuật thường được khuyến nghị để giảm co rút mí mắt và điều chỉnh nhìn đôi.
Mí mắt có thể được phẫu thuật trở lại vị trí bình thường trong hốc mắt.
Cách ngăn ngừa bệnh lý mắt tuyến giáp trở nên tồi tệ hơn?
Để ngăn ngừa TED trở nên tồi tệ hơn, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau.
- Bỏ hút thuốc.
- Đảm bảo cơ thể không bị dao động tuyến giáp. Xét nghiệm máu thường xuyên để đo lượng hormone tuyến giáp và uống thuốc theo đơn định kỳ.
- Nếu bạn hút thuốc và mắc TED, bạn nên tránh điều trị bằng iod phóng xạ.
- Bổ sung selenium. Nghiên cứu cho thấy những người mắc TED nhẹ có thể hưởng lợi từ việc bổ sung selenium trong hơn 6 tháng.
Tóm tắt
Bệnh mắt tuyến giáp phổ biến ở những người được chẩn đoán mắc bệnh Basedow và xảy ra trong khoảng một nửa số trường hợp. Một số nhóm người nhất định dường như cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, bao gồm nữ giới, người trung niên và người hút thuốc.
Các triệu chứng của bệnh mắt tuyến giáp (đôi khi được gọi là bệnh lý hốc mắt liên quan đến tuyến giáp hoặc bệnh lý hốc mắt Basedow) bao gồm đau, tức, ngứa hoặc đỏ mắt. Bạn cũng có thể nhạy cảm với ánh sáng. Các biến chứng nghiêm trọng có thể bao gồm nhìn đôi hoặc thậm chí mất thị lực.
Bác sĩ có thể điều trị bệnh mắt tuyến giáp bằng cách sử dụng prednisone hoặc một loại corticosteroid khác. Thuốc Tepezza cũng có thể được kê đơn. Phẫu thuật có thể cần thiết trong trường hợp nghiêm trọng hơn để giảm áp lực lên mắt.